Sprawdź jak konfrontujesz się ze stresem!

Stres jest doświadczeniem każdego z nas. Choć stresują nas różne sytuacje i z różną częstotliwością, wszyscy doświadczamy w swoim życiu momentów napięcia, przeciążenia czy trudności. To, czym znacząco się od siebie różnimy to sposoby w jakie wówczas sobie radzimy.

magne_b6Wachlarz zachowań podejmowanych przez ludzi w stresie jest bardzo szeroki. Możemy wyróżnić trzy typy zachowań:

  • Konfrontacja z problemem –  Wymyślanie planu działania oraz wcielanie go w życie. Takim osobom zazwyczaj udaje się zniwelować negatywne skutki sytuacji.
  • Poszukiwanie wsparcia – Zwierzanie się komuś po to, aby usłyszeć poradę lub po prostu poczuć, że ktoś ich wspiera i darzy sympatią.
  • Ucieczka – Udawanie przed sobą i całym światem, że trudna sytuacja nie ma znaczenia albo wcale nie jest przykra. Ten ostatni sposób jest bardzo destruktywny – najczęściej prowadzi do narastania problemu
    i przewlekłych trudności w sferze emocji i działania.

Jakie strefy w naszym organizmie obejmuje stres?

To, w jaki sposób myślimy o stresie i jego oddziaływaniu na nasze życie oraz jak sobie z nim radzimy znacząco wpływa na nasze zdrowie – nie tylko psychiczne. Stres bowiem to zjawisko obejmujące swoim działaniem wszystkie sfery funkcjonowania człowieka. Jakie dokładnie?

  • Strefa myśli – nasze procesy poznawcze skupiają się wokół stresującej sytuacji, nie potrafimy przestać o niej myśleć. I choć inni nam mówią – wyrzuć to z głowy, nie zajmuj się tym, zapomnij o tym – bardzo trudno jest to zrobić w praktyce.
  • Ciało - hormony stresu powodują, że serce bije nam szybciej, rośnie nam tętno, pocimy się, czujemy ucisk
    w żołądku. Ta biologiczna mobilizacja organizmu ma nam pomóc w działaniu, w osiągnięciu tego na czym nam zależy. Jeśli jednak nie umiemy jej odpowiednio wykorzystać, pobudzenie może nam przeszkadzać
    i utrudniać, a nie ułatwiać funkcjonowanie.
  • Zachowanie – zaczynamy działać w określony sposób. To działanie może być pozytywne, kiedy na przykład  pomaga rozwiązać trudną sytuację. Jednak często w stresie zaczynamy kompletnie się gubić, niejednokrotnie wpędzając się w jeszcze większe kłopoty.

Jednym z najczęściej zadawanych psychologom pytań jest: jak się nie stresować? Pytanie to jest tak naprawdę źle zadane. Dlaczego? Bowiem stres jest cudownym mechanizmem ukształtowanym przez ewolucję tak aby nam służyć
i pomagać w osiąganiu wyznaczonych celów. Wielu z nas ma jednak problem z niewłaściwym jego wykorzystaniem albo z brakiem umiejętności obrócenia go na swoją korzyść.

Czy można nauczyć się innego podejścia do stresu?

Wiele osób sądzi, że nie może zmienić swojego podejścia do stresu. Taki sposób myślenia jest nie tylko nieprawdziwy, ale też bardzo szkodliwy. Rzeczywiście to, na ile sytuacje życia codziennego nas stresują, jest pochodną biologii – naszego układu nerwowego.  Ze względu na sposób reakcji na bodźce ludzi można podzielić na:

  • Osoby posiadające niską reaktywność na bodźce – Drobne, codzienne wydarzenia, konflikty czy zadania nie są w stanie wprowadzić takiej osoby w stan stresu.
  • Osoby z wysoką reaktywnością na bodźce – Osoby, które reagują silnym pobudzeniem na sytuacje, które dla zewnętrznego obserwatora wydają się błahe czy nieznaczące.

Można zatem  powiedzieć, że wchodzimy w życie z pewnymi predyspozycjami. Ale uwaga! Nie oznacza to bynajmniej, że nie mamy wpływu na nasze reakcje i działania. Predyspozycje to jedno, ale drugie – i ważniejsze – to nasza praca nad sobą.

Jak rozpocząć stresomorfozę?

Pierwszy i najważniejszy etap to zrozumieć, że zmiana jest nie tylko możliwa, ale jak najbardziej naturalna oraz wpisana w rozwój. Nie dajmy sobie wmówić, że ludzie się nie zmieniają! Zmieniamy się bardziej niż czasem sami byśmy chcieli, czasami zdarza się, że w złych kierunkach. Dlatego warto podejść do zmian świadomie i kształtować
w sobie takie myśli, postawy i zachowania, dzięki którym będzie nam się żyło lepiej i łatwiej. Fazy zmiany możemy podzielić na:

  • Prekontemplację - faza w której osoba nie jest świadoma potrzeby  zmiany lub nie chce przyznać jak bardzo jej potrzebuje.
  • Kontemplację - przychodzi w momencie, kiedy przyznajemy przed sobą i światem, że obecny sposób reagowania jest zły lub szkodliwy. Wówczas podejmujemy świadomą decyzję o zmianie. Dla przykładu stresuje nas sytuacja, która ma obecnie miejsce w naszym związku. Aby nie zaostrzać problemów w relacji przestajemy rozmawiać. Oddalamy się od siebie i czujemy się ze sobą coraz bardziej obco. Jednak w pewnym momencie uznajemy, że czas powalczyć o nasz związek i decydujemy się na szczerą rozmowę z partnerem.
  • Zaplanowanie zmiany – trzecia faza procesu – zastanawiamy się, co konkretnie trzeba zrobić aby nasz związek znów dawał nam radość i satysfakcję. W tej fazie działamy czyli wcielamy plan w życie i zaczynamy obserwować jego pozytywne efekty.
  • Działanie – konkretne zachowania
  • Podtrzymanie zmiany – najbardziej podstępna faza – wydaje nam się, że nie musimy nic więcej robić. Jednak kryzysy zawsze będą do nas wracać i musimy mieć tego świadomość. Przygotujmy się na nie i zastanówmy się jak zapobiec nawrotom trudności i problemów? Takie podejście sprawi, że za jakiś czas nowe zachowania będą automatyczne.

Zmiana wymaga od nas wysiłku  – szczególnie na początku, ale z pewnością przyniesie nam wiele korzyści! Wykształcenie w sobie odpowiednich reakcji i zachowań zajmie chwilę czasu, ale szybko zauważymy zyski w postaci lepszego samopoczucia, większej skuteczności w działaniu czy po prostu „luzu” w relacjach z sobą samym i światem zewnętrznym.

Jaki czynnik jest najważniejszy w stresomorfozie?

Najważniejsza w stresomorfozie jest codzienna praktyka. Na czym może polegać? Przykładowo na większej uważności, otwarciu się na nowe zjawiska, doświadczenia czy sytuacje. Otwarcie się przed innymi oraz samym sobą bywa niełatwe, bo przecież to co znane, jest bezpieczne i komfortowe. Paradoksalnie jednak najczęściej stresują się ci, którzy nie lubią wychodzić poza strefę komfortu. Osoby, które lubią wyzwania rzadko ponoszą koszty stresu – wykorzystują stres do działania. Otwórz się zatem na stresomorfozę!  Zostań stresozaradnym.

Dr Ewa Jarczewska-Gerc, psycholog motywacji,

Uniwersytet SWPS

 

Copyright © 2009-2018 meskimbyc.pl Wszelkie prawa zastrzeżone | mapa strony